Bazı söyleşiler vardır, bilimsel söyleşilerdir, konu hakkında bilgi sahibi olduğunuz için sizi fazlasıyla ilgilendirir.

Gehirn und Geist (Beyin ve Bilinç) adlı derginin 2014 yılı ilk sayısında da böyle bir söyleşi vardı. Söyleşi, Raimund Drommel ile yapılmış, konusu ise yazarı belli olmayan mektuplardan yazarın kimliği nasıl çıkarılır?

70 yaşına yaklaşan Drommel yıllardan beri eyalet hükümetleri, firmalar, mahkemeler ve polisin suç masasıyla birlikte çalışıyor. Arada özel işler için başvuru olursa onları da yapıyor.

Diyelim ki herhangi bir hükümet yetkilisine ya da bir firmaya anonim bir tehdit mektubu geldi. Ya ölüm tehdidi var ya da “şu kadar para verin yoksa şöyle yaparım” türünden bir tehdit var mektupta…

Bu mektubu yazanın kimliğini nasıl çıkarırsınız?

Yazarın kişiliğini şöyle ya da böyle yansıtmayan yazı olamaz. Konunun ele alınış tarzı, cümle kuruluşu, sık kullanılan kelimeler ve genel ifade tarzı yazarın kişiliği hakkında fazlasıyla bilgi verir.

Yazarı belli olan bir yazıyı alın ve bunu yine yazarın yazdığı yazıların da arasında bulunduğu ama üzerinde adı bulunmayan on başka yazı ile karşılaştırın. Genel ifade tarzından on yazı arasında hangilerini ilk yazıyı yazan yazar yazmıştır, bulursunuz.

Buraya kadar olan konunun basit tarafıdır. Biraz genel kültür düzeyi olan herkes tarafından da yapılabilir.

Drommel bunun oldukça ilerisinde bir performansa sahip…

Yarım sayfa bile tutmayan bir metinden yazarın cinsiyetini, yaklaşık yaşını, mesleğini, eğitim düzeyini ve bazen hangi bölgede oturduğunu bile çıkarabiliyor.

Yazıdan yazan kişinin kadın mı erkek mi olduğunun nasıl çıkarıldığını ben de biliyorum. Kadınların ve erkeklerin farklı ifade tarzları vardır, buradan çıkarırsınız.

Eğitim düzeyini çıkarmak da zor değil, en azından yazıdaki imla yanlışlarından hareketle yaklaşık bir fikre sahip olabilirsiniz.

Gerisi ise uzmanlık alanına giriyor.

Hangi mesleklerden insanlar hangi kelimeleri daha fazla kullanır?

Kullanılan kelimeler içinde bölgesel özellikler taşıyanlar var mıdır?

Yıllar önce değişik tehdit mektupları yazan bir memurun kimliğini böyle ortaya çıkarıyor mesela…

Kişinin bir hükümet memuru olduğunun ortaya çıkarılması, kişinin kimliğini bulmak için yetmiyor, ama kişinin hangi alanda aranması gerektiğini gösteriyor.

Bu bulgu başka kanıtlarla birleşince meçhul mektubun yazarına ulaşmak kolaylaşıyor.

Drommel sürekli olarak kendi işinin ancak elde edilmiş başka kanıtlarla bağlantı kurulduğunda sonuca götürebileceğini belirtiyor.

Profesyonel çalışan birisi olarak bu alanla ilgili bilgi bankalarıyla yakın ilişkisi var ve kendi bilgi bankası da var. Almanya’da yıllardan beri yazılmış her çeşit yazarı belirsiz tehdit mektubu bu bankalara giriyor. Yazar bulunduysa nasıl bulunduğu da işleniyor. Elinizde diyelim 100 bin kadar örnek var ise, yeni bir yazının özelliklerinden hareket ederek bu yazıyı şimdiye kadar bilinen yazılar arasında bir yere yerleştirmeniz ve buradan hareketle araştırmanız kolaylaşıyor.

Böyle bir uzmanlık için yerel kullanımları da bilen korkunç bir dil bilgisi gerekiyor.

Yazı, yazanın kimliğini yansıtır. İstediğiniz kadar çabalayın, bunu engelleyemezsiniz.