ABD Başkanı Trump’un bazı Müslüman ülkelere yönelik vize yasağı almasının ardından yaşanılan gelişmeler bizdeki “başkanlığa hayır” kampanyasına önemli katkı yapacak gibi görünüyor.

ABD Federal Başsavcısı Trump’un yasağını kırpmıştı, ardından da 16 eyaletin başsavcıları bu yasağa karşı olduklarını açıklayan bir metin yayınladılar.

ABD tipi başkanlık böyle bir şeydir. Başkan her istediğini yapamaz. Engel olurlar!

Bizde bugün bile böyle bir şey düşünmek zordur.

Bir savcı çıkacak da başkanı eleştirecek. Anında görevden alınır ve hatta tutuklanabilir de.

ABD’de eyalet başsavcılarının Başkan’ın uygulamasına itirazına kimse “halk iradesi hiçe sayılıyor” gibi laflar etmiyor.

Başkan halkın oylarıyla seçilmiştir ama yetkisinin sınırları vardır, her istediğini yapamaz. Başkanlık sistemi, eyalet sisteminin olduğu ülkelerde gücün mutlak merkezileşmesi değildir; tersine ciddi denetim altındadır.

Los Angeles polis müdürü de aylar önce Trump’un İspanyolca konuşan göçmenlere yönelik sınırdışı taleplerini uygulamayacaklarını açıklamıştı.

Bizde şimdi bile böyle bir şey olabilir mi?

İslamcıların söylemi insanları aptal yerine koyan bir söylemdir ve ne çare ki aptal da az değildir.

ABD’de de Fransa’da da başkanlık var, deniliyordu.

İşte ABD’deki başkanlık…

Başkanın yetkileri sınırlıdır.

Başkanlık sistemine “evet” diyenlere anlatmak için bundan iyi örnek bulunamaz.

ABD’de bile bir eyaletin başsavcısı çıkıp başkanın tutumuna karşı olduğunu açıklayabilir. Federal başsavcı yürütmeyi durduracak adımlar atabilir.

ABD demokrasisinin özellikleri bellidir.

Parası olan güçlüdür, iki partili sistem vardır, ırkçılık yönetim mekanizmasına bazı eyaletlerde fazlasıyla etkindir.

Yine de bizimkine beş basar, burası da açıktır.

12 Ocak’ta bu sitede yayınlanan “Gereksiz işler” başlıklı yazıda da belirtmiştim:

“Durumu garanti görmeden kesinlikle referanduma gitmezler, en azından tarihi geciktirirler ve bu arada da ellerini güçlendireceğini düşündükleri işlere girerler.”

Anayasa paketinin sekiz gündür TBMM’de beklemesi durumun böyle olduğunu gösteriyor. Yapılan anketlerde “hayır” fazla çıkınca, bekliyorlar.

ABD’deki gelişme de tam zamanında gerçekleşti.

Bu gelişme “hayır”ı daha fazla itecektir.

AKP çok yüklendiği başkanlık konusunda yenilgi alıyor gibi görünüyor; beklediği gibi olmuyor.

Ne çare ki bu yenilgiyi kullanabilecek durumda değiliz.