Sorudan da anlaşılacağı gibi bu yazının amacı TİP’in oy oranının –söylendiği gibi- yüzde 1’den fazla olup olmadığı değildir, bunun nasıl hesaplandığıyla ilgilidir.

Seçim yapılmadığına göre bu oy oranının hesaplanmasında alınan oyun genel oy sayısına bölünmesi söz konusu değildir.

Bu durumda hesaplama için tek yol kalmaktadır: seçim araştırması.

Bu araştırmayı yapan şirketler şu yöntemi izlerler:

Herkese kime oy vereceğinin sorulması mümkün olmadığına göre seçmen kitlesinin genel eğilimini yansıtan insan grupları arasında araştırma yapılır.

Diyelim bu amaçla 5000 kişiye fikri soruldu. Bu 5000 kişi öyle seçilmelidir ki yaklaşık olarak toplam seçmen sayısının genel eğilimini versin. Bu seçmeyi yapmak kolay değildir ve belirli bir hata payı kaçınılmazdır.

Sorun 5000 kişi –veya daha fazlası- değil, bunların uygun seçilmesidir.

En iyi seçim araştırması yapan kuruluşlar için bile yüzde 1 hata payı asgari olarak vardır, normal kabul edilir. Yüzde 20 oy oranında ise artı/eksi iki hata payı vardır. Yani yüzde 20 oy oranı, yüzde 18 ile 22 arasında oy demektir.

Seçim araştırmasıyla yüzde 1’li oy oranının saptanması mümkün değildir çünkü yüzde 1 en iyi araştırmalarda bile hata payı içindedir.

Sorun TİP veya başka bir parti yüzde 1’i geçti mi geçmedi mi sorusu değildir, bunun hesaplanamayacağıdır.

Seçim araştırması nasıl yapılır?

Yöntem hakkında biraz bilgi sahibi olduktan sonra konuşmakta yarar vardır.