Birkaç kez basından izledim. 30 yıldan beri hapiste olan birkaç kişinin tahliyeleri “pişman olmadıkları gerekçesiyle” 6 ay ertelenmiş.

İnfaz kurulundaki intikam isteğini anlamak mümkündür, başka türlüsü de beklenmez zaten ama 30 yıldır hapiste olan insanlar neden pişman olsunlar? Pişman olacaklarsa baştan olurlar, beş yıl bile hapiste kalmazlardı. 30 yıl sonra neden olsunlar?

Bu kararı alanlar, işleri hapisteki insanların tutumlarını değerlendirmek olmasına rağmen, 30 yıldır hapiste olanın 6-12 ay daha hapiste kalmasının –ağır hasta değilse eğer- sorun oluşturmayacağını da bilmiyorlar.

Silahlı eylemler nedeniyle hapse girmiş insanlar genellikle müebbet alırlar ve tahliyeleri yaklaşınca da psikologlardan oluşan bir kurul tarafından söyleşi yapılarak değerlendirilirler. Almanya’dan örnek vereyim: Christian Klar, Kızıl Ordu Fraksiyonu üyesi ve değişik silahlı eylemlere katılmış, yargılandığında müebbet hapis cezası almış.

1982-2008 arasında yani 26 yıl hapiste kalmış ve erken tahliye edilmişti. O dönemin Liberal Parti’si Klar’ın hala solcu olduğu gerekçesiyle –Klar, Demokratik Sosyalizm Partisi’ni desteklediğini açıklamıştı- erken tahliyeye karşı çıktı ama sonuç alamadı.

Klar geçmişe yönelik pişmanlık göstermemişti. Açıklamalarından anlaşıldığı kadarıyla silahlı eylem temelinde örgütlenmenin yaşanılan dönemde geçerli olmadığından hareketle artık bunu savunmuyordu.

Bu pişmanlık değil başka bir şeydir. Değerlendirme yapan kurul da pişmanlığı değil, kişinin artık silahlı eylemi savunmamasını esas almıştı.

Yılını ve kişinin adını hatırlamıyorum. Bundan daha önce yine benzer bir durum gündeme gelmiş ve “20 yıldır hapiste olan kişiden pişmanlık beklemek gerçekçi değildir” açıklaması yapılmıştı.

30 yıldır hapiste olanlardan tahliye için pişmanlık göstermelerini istemenin hiçbir anlamı yoktur. İntikam isteği olabilir ama burada biraz olsun rasyonalite bulunması gerekir. İlgili kurulun isteği ise anlamsız, gözleri kararmış bir hınçtır.

Hapishanede kaldığım yılların yaklaşık yarısını adli mahkumla geçirdim ve onlardan çok şey öğrendim. Müebbet hapis cezası almış kişilerden çekinilirdi. İçerde birisini diyelim öldürse alacağı ceza 10 yıl civarındaydı. 36 yılı zaten almış birisi için 10 yıl daha almak sorun değildi. Adli mahkum bu cezaya “sakal” derdi.

30 yılın üzerine gelen 6 ay ise sakal bile değildir.