Şuanda 169 konuk çevrimiçi
BugünBugün3282
DünDün3402
Bu haftaBu hafta11006
Bu ayBu ay11006
ToplamToplam10479430
lümpenlik PDF Yazdır e-Posta
İhsan Sağmen tarafından yazıldı   
Pazar, 11 Mart 2012 20:07


Lump kökünden üremis olan Lumpenlik, sözlükte, sefil,düskün ahlaksiz  veya bu vasiflari üzerinde barindiran anlaminda kullanilmaktadir. Siyasi terminolijiye ‘Lumpen proleterya’ deyimi, Marx tarafindan devreye sokulmus, vurdum duymaz, kendi emegine sahip cikmayan veya kural disi eylem yapan isci sinifi icin kullanmistir.

Sosyal olaylarda, rezillik, alcaklik, yanlis davranislarda Almancasindaki karsiligi ‘Lumperei’ olan Lumpenlik, degisik alanlarda, serserilik anlaminda hemen hemen oturmus bir kelimedir. Günlük yasamda, futbol fanatizminden,  giyimimize kadar ve kullandigimiz dilden ki, vücut dili de dahil yasamin bir parcasi haline gelmistir.

Sinif bilinci yeterli ve hic olmayan proleterya icin kullanildigi kadar, tiyatro bilinci olmayan oyuncusuna, yada, sinemaciligin icinde olmasina ragmen bilmeyen, bu konuda ahkam kesen insanina kadar,  ya da devrimciligi bilmeyen ve keskin devrimci oldugunu söyleyen insanlar icin, Lumpen deyimi gercekten uygun bir kelimedir. Bazen anlatmak istediginiz olumsuzlugu ve  kural disiligi, en dengeli aciklayan, dengesiz ve serseri yükünü sirtinda tasiyan kelimenin, ne kadar ise yaradigini literatürde ve sosyal yasamda konustugumuz dilde, sözlü edebiyatta da acik olarak görmekteyiz.

Dil de,  sizi elestiren bir insana, Kasimpasali veya izzetpasali agziyla; Git lan! Al anani git, derseniz bu söz  konusma adabinda yukarida söyledigimiz ölcülere uygun oldugundan lümpenlik katagorisine girer.  Günlük konusmalarda argo ile yakin bagi olan Lumpenlik, Fransizcasinda ü harfi u nun yerine gecerek, Lümpen oluverir, cümlede her ikiside kullanilirsa sasirmayalim.

Lumpenligin, futbolda fanatizmle bütünlestigi de bilinir, takim taraftarlari birbirlerini  tahriketmede lumpen yol izleyerek yaparlar, asiri tutuculuklarini ortaya sererler, ancak, Lumpenlikle tutuculuk tam uyusmaz, dengesizlik daha egemen oldugundan fanatizmden ayrilir.

Yetmisli ve seksenli yillarda, Türkiye devrimci hareketinde  Lümpenlik cok fazla olmasina ragmen, pratik eylem düzeyi yüksek oldugundan cok fazla öne cikamamisti, cünkü, yanlislarda savunulsa eyleme girilip pratigi görüldügünden, serseri davranislar gizlendi. Devrimci hareketin geriya dogru gidisi sürecinde o kadar ileriye gittiki, ben bu artisi cezaevindeki davranislarda cok bariz görmüstüm. O zaman aklima ilk gelen sey su idi; “biz bunlarla mi devrim yapacagiz” ?

Ülkemizde, dengesizligin yogunlugu acisindan, bir kitap olusturacak deneyim birikimine sahip, ileride bunun mutlaka yazilacagina inaniyorum. Sendikal hareket icerisindeki sinif bilinci seviyesini konuyla yogurarak verilirse bayagi renkli konu ortaya cikabilir.

Köyden sehire yeni gelmis, siyasi bilinci olmayan, ama, bir sekilde gelisen sosyal harekete adapte olmak isteyen gencler, yetmisli yillarda radikal ve oldukca mizahi davranislari anlattiklarinda katila katila gülüyorduk. Adana yöresinde duvar yazilamasina katilan ve arkadaslarinin gözetlemeci oldugu bir eylemde”Mahir, Hüseyin, Ulas, kurtulusa kadar savas” yazilmasi gereken duvara, yarisina gelince,  polisin devriye gezme aninda gözcülerin haber verip kacin demesine ragmen, genc delikanlinin, yaziyi tamamlama istegi daha öne cikinca,  söyle bir slogan cikar ortaya,”Mahir,Hüseyin, Ulas, yolundayiz gardas” delikanli unutmustur slogani, dogaldir ki, böyle mizahi konularda olacaktir, Lümpenlikle ilintili direkt degildir, ama, potansiyel olarak siyasi bilinc, dolayisiyla örgütlenme ve direnme  ona paralel olarak düsük seviyede seyrettigi kesin, iste tam burada lümpenlige giden yol aciliyor. Gelisme istegine ragmen farkli faktörlerin bir araya toplanmasindan, yani ideolojik politik egitim yoksunlugundan, dengesiz gidisat cizgisi olusuyor.

Bu tür örnekleri uc davranislar olarak vermemin sebebi yapilan davranislarin ileride örnek olarak kullanilabilinirligindendir. Baska bir örnek; istanbul Tophane’den, genclerin bilincleri o kadar fazla degil, yazi yazip kendilerini ispat etmek istiyorlar, duvara su slogani yaziyorlar; “Fasizm anamizi s....   gözünü götümüze dikti” Küfür edebiyatina yeni siyasi argo getiren Tophaneli gencler böylece slogan alaninda tarihe gecerler.

Simdi de, sanal alemde internet üzerinde serbestce yazan ve konusan, Lumpen akim gelismeye basladi. Bana gelen ortalama mail sayisi  bu günler itibariyla seksen civarinda, bu sayinin ortalama on adeti  lumpenizmin sanal alemde gelistigini gösteriyor. Coguda tekrarcilardan olusuyor, yani baskasindan asirma yapmis, ayni mail baskasindanda gelince anlamak kolaylasiyor dogal olarak.

Aslinda ilginc yazismalar adi altinda, bir yazi dizisi hazirlasam, Lumpenlikte bir numarayi secebiliriz, Kasimpasayi, Tophaneyi, Izzetpasayi gececek asiri Lümpenler var, ileride lümpenlige örnekler adi altinda yazmayi düsünebilirim, belkide, bu tipleri böyle egitebiliriz. Sanal Lumpenizme karsi, sanal tedavi uygundur.