Yapay zeka ile ilgili birkaç video programı yapmıştım. Büyük listede biraz geriye gidip bulabilirsiniz. O programlarda yapay zekanın abartılmaması gerektiğini vurgulamış ve bilgisayarın yaygın kullanılmaya başlandığı 1980’li yılları örnek vermiştim. Bilgisayar bazı mesleklerin –mesela arşivcilik- ortadan kalkmasına neden olurken yeni meslekler ortaya çıkarmıştı. Mesela program yazımcılığı, bilgisayar tamirciliği gibi… Buradan çıkan sonuç yapay zekanın üretim sürecinin tümünde kullanılamaması, bazı meslekleri yok ederken yenilerinin ortaya çıkmasıdır. İnsan üretim sürecinin vazgeçilmez parçası olarak kalmayı sürdürecektir.

Bugünkü Hürriyet gazetesinin internet sayfasında ODTÜ’lü bir bilim insanıyla yapılmış yapay zeka ile ilgili güzel bir söyleşi yayınlandı. Yapay zeka insanın düşünme yetisini geliştirmez, tersine standart insanlar yaratır. Yaratıcılığı sınırlandırır.

Bu konuda ABD’deki üniversitelerde yapılmış deneylere de yer veriliyor.

Sonuç; yapay zekanın öğrenmede yardımcı olabileceği ama bundan ilerisinin beklenmemesidir.

Yapay zekaya kafayı fazla takanlarda yaratıcılığın gerilediğini görmek kolaydır; sürekli tekrarlıyorlar, bağlantıları göremiyorlar.

Örnek vereyim:

Çin sermaye ihraç ediyor, o halde Lenin’in de belirttiği gibi emperyalist bir ülkedir.

Diyelim ki doğrudur. Lenin serbest rekabetçi kapitalizmin tekelci kapitalizme, emperyalizme geçişi sürecini de anlatmıştı.

1949-1976 arasındaki Mao ile karakterize edilen Çin sosyalizminden emperyalizme geçiş nasıl oldu? Üstelik de kısa sayılabilecek sürede nasıl oldu?

Yapay zeka ile körleşmiş kafanın bu soruyu sorabilmesi bile mümkün değildir.

En başta konuyu bilmiyor, Çin tarihini bilmiyor. Buna ek olarak olgular arasında bağlantı kuramıyor. Emperyalizme geçişle içerdeki sınıfsal değişimin ilişkisi nedir?

Değil cevaplandırmak, soruyu bile düşünemiyor.

Yapay zekayı sürekli kullananların yakın gelecekte geleceği yer de budur: standart beyinler. Herkes aynı cevabı verir, olgular arasında bağ kuramaz, süreçleri inceleyemez.

Çin hakkında bildiğini sanır, gerçekte ise bir şey bildiği söylenemez.

Vietnam’ın da aynı yolun yolcusu olduğunu, Çin’i örnek aldığını açıkladığını, Çin gibi pazar sosyalizmini kabul ettiğini de bilmez.

Vietnam’ın haritadaki yerini bilir, bir de Ho Chi Minh’i…

Bu kadarı yeterlidir.

Yapay zeka, tıpkı bilgisayar gibi, yardımcı olarak kullanılabilir ama önce kendi zekanıza güvenin. Yaratıcılıkla saçmalamak arasındaki sınırı iyi saptayın, ki yapay zeka bunu yapamaz.