Önce “paralı asker” ne demektir, açıklanması gerekir.

Paralı asker, o ülkenin vatandaşı olmayan ama o ülke adına para ve bazen da –vatandaşlık gibi- başka şeyler karşılığında belirli askeri görevleri yerine getiren kişidir.

Türkiye ordusunun yıllarca askerleri vardı. Bunlar TC vatandaşıydılar ve rütbelerine göre maaş alırlardı. Bu durum, biraz değişerek sürmektedir.

Eskiden “uzman er”, “uzman çavuş” gibi rütbeler yoktu. Er ve çavuş belirli süre askerlik yapan ve terhis olarak askerlikle ilişkisi kesilen insanlar için kullanılırdı. Son dönemde ordudaki profesyonelleşmeyle birlikte eğitim görerek orduda kalıcılaşan ama subay ya da astsubay olmayan kişilerle ilgili yeni rütbeler belirlendi. TC ordusu büyük oranda profesyonelleşti, bu durum özellikle silahı operasyonlara katılanlar için geçerlidir. Eskiden geçici bir süre askerlik yapan ve birkaç ay silahlı eğitim gören kişiler de bu operasyonlara katılır ve ağır kayıp verilirken, profesyonelleşme ile birlikte kayıplar azalmıştır.

Son yıllarda profesyonel orduya ek olarak “kiralık askerler” ve “özel askerler” ortaya çıkmıştır.

Türkiye’nin Suriye’de desteklediği cihatçıların bir bölümünü Libya’ya başka bir bölümünü de Azerbaycan’a gönderdiği değişik haberlerde yer aldı. Bu insanlar Libya ve Azerbaycan’da Türkiye ordusunun askerleri yerine savaşmakta ve onların görevini yerine getirmektedir.

Bunda hayret edilecek bir şey olmadığı gibi “kiralık asker” konusu Türkiye’ye özgü de değildir.

Yıllardan beri bilinen örnek Fransızların “Yabancılar Lejyonu”dur. Bu lejyona girenler Fransa adına dünyanın değişik bölgelerinde çatışmalara katılırlar. Görev süresi en az beş yıldır, iyi ödeme yapılır ve görevin bitiminde de isteyene kolayca Fransa vatandaşlığı verilir.

Türkiye’nin cihatçıları kiralık asker olarak kullanması da garip değildir.

Vietnam yıllarca Fransa’nın sömürgesiydi. Viet Minh’e karşı savaşan Fransız ordusunda lejyonerler de vardı. Bunlar kimlerdi derseniz, aralarında çok sayıda Waffen-SS ya da İkinci Dünya Savaşı’nın bitiminde esir düşmeyen ve kaçabilen Alman askerleri bulunuyordu. Büyük ihtimalle savaş suçları işlemişlerdi ve yargılanmamak için kaçmışlardı. Fransa, Nazi Almanyasıyla karşı cephelerde yer almış olmasına karşın bu insanları almış ve kısa bir eğitimden sonra Yabancılar Lejyonu’na dahil etmiştir.

Savaş tecrübesi yaşamış bu askerlerden daha iyisi bulunmazdı doğrusu…

Nazi askerleri paralı asker oluyorsa, cihatçılar neden olmasın?

Önemli olan savaş tecrübesine sahip olmak ve ilgili ülke adına çatışmalara katılmaktır.

Özel askerler ise başka bir konudur. Burada söz konusu olan düzenli ordunun değil, özel bir firmanın askerleri olarak devlet adına savaşlara katılmaktır. Özel askerler son otuz yılda ortaya çıkmıştır ve savaşın özelleştirilmesinin sonucudur. Eskiden savaşlar sadece devletler arasında yapılırdı ve orduların da üniformalı insanları vardı. Özel askerlerin ise üniforması genellikle yoktur, öldüklerinde adları anılmaz, bunun böyle olacağını da baştan bilirler ve yüksek ücret karşılığında devlet adına çatışmalara girerler.

Resmi askerlerin de savaşın kurallarına –yaralı yakalananları öldürmemek gibi- pek uydukları söylenemez ama özel askerler neredeyse hiç uymazlar.

İkinci Irak savaşında ABD’nin özel savaş firması Blackwater askerlerinin keyfi davranışları basında yer almış ve eleştirilmişti.

Rusya’nın da Wagner adlı özel bir savaş firması vardır ve çalışma esası aynıdır. Rus askerlerinin resmi olarak girmemeleri gereken çatışmalara bu askerler katılırlar. B firma askerlerinin özellikle Suriye’de faaliyet gösterdiği haberlerde yer almıştır.

Özel savaş firmalarının kurucuları genellikle emekli askerlerdir. Kadroları bulmak ise sorun değildir, askerde temel askeri eğitim görmüş çok sayıda insan bulunabilir. . Ek eğitim yerini ve silahları devlet sağlar. Savaş firması yüksek para karşılığında özel görev alır ve yerine getirmeye çalışır.

Türkiye’de de böyle bir kuruluş bulunuyor. Adı Sadat ama kurucusunun eski bir asker olmasının dışında hakkında fazla bilgi bulunmuyor.

Türkiye askeri olarak dünyanın en yayılmacı ülkesi durumundadır ve özellikle de bu nedenle başka ordularda bulunan kiralık asker, özel savaş firması askerlerinin burada da bulunmasında şaşılacak yan yoktur. Nasıl Fransa ordusunun toplam gücü Yabancılar Lejyonu ile birlikte ölçülüyorsa, TC ordusunu da paralı ve özel askerlerle birlikte düşünmek gerekir.