Kropotkin önemli bir anarşist teorisyen olmasının yanı sıra doğa bilimciydi. Çarlık karşıtı diğer Rus devrimcileri gibi hayatının bir bölümünü Avrupa ülkelerinde sürgünde geçirmek zorunda kaldı.

19. yüzyılın ikinci yarısında Darwin’in Türlerin Kökeni adlı kitabı yayınlanmıştı. Bu kitap doğada büyük bir mücadele bulunduğunu ve şartlara daha iyi uyabilenlerin hayatta kalabildiklerini açıklıyordu. Evrim vardı ve evrimleşebilmek için şartlara uyabilmek gerekiyordu, aksi durumda canlı ölüyordu.

Darwin’in teorisi toplum bilimleri alanında da karşılık buldu. Sosyal Darwinistler olarak adlandırılan kesim doğada güçlü olanın hayatta kalması olgusunu topluma da uyarladılar. Buna göre insanlar arasında Hobbes’un Leviathan’da belirttiği gibi kıran kırana mücadele vardı.Thomas Huxley sosyal Darwinistlerden birisiydi ve kıran kırana kavgada yenik düşenlerin yok olabileceğini bile savunabiliyordu.

Kropotkin buna karşı yazdığı Gegenseitige Hilfe in der Tier- und Menschenwelt (İnsan ve hayvan dünyasında karşılıklı yardımlaşma) kitabında hayvanlar arasındaki dayanışmaya dikkat çekip, buradan insan toplumuna geçiyordu.

Hayvanlar arasında dayanışma vardır. Kuşlar, kurtlar, filler, arılar gibi aynı türden hayvanlar arasında dayanışma bulunduğu gibi, bu dayanışma bazı durumlarda farklı türler arasında da görülür.

Hem sosyal Darwinistler ve hem de bunlara karşı çıkan Kropotkin Darwin’i anlamamışlardır denilebilir.

Darwin evrimin nasıl gerçekleştiğini göstermiş, bu gerçekleşmeden hareketle insanlar ve hayvanlar dünyasında davranış genellemelerine gitmemiştir. Kropotkin sosyal Darwinistlerin tersi yönde aynı genellemeyi yapmaktadır. Kropotkin’in amacı anarşist toplum teorisine (üst otoriteye (devlet) ihtiyaç duymadan yaşayabilen kendi içinde dayanışmacı toplumlar) doğadan temel aramaktır. Gerçekte ise dayanışma hayvan topluluklarında ihtiyaçlara ve şartlara bağlı iken, insan topluluklarında da sosyalizasyona bağlıdır. Doğadaki davranış tarzlarından hareketle ne hayvan ve ne de insan toplulukları için davranış kuralları belirlenemez.

Kropotkin’in kitabı alanında ilktir.

Sonraki yıllarda değişik doğa bilimcileri doğadaki canlılar arasında –insan hariç tutulduğunda bile- büyük dayanışma olduğunu örnekleriyle göstermişlerdir. Kavga ve birbirini yok etmek –aynı tür içinde de- vardır ama sadece bu değil dayanışma da vardır. Hangisinin ne zaman ağır basacağı çevre şartlarına bağlıdır.

İnsan toplulukları yaşadıkları sosyalizasyon gereği dayanışmaya daha yatkındırlar. Bunun önde gelen nedeni çok sayıda işin ancak birlikte yapılabileceğinin bilincinde olmalarıdır.

İnsanlar arasında kavga ve yok etme mücadelesi de vardır.

Hangi davranışın ağır basacağı sosyalizasyona olduğu kadar içinde yaşanılan şartlara da bağlıdır.