Şuanda 71 konuk çevrimiçi
BugünBugün1476
DünDün2294
Bu haftaBu hafta7448
Bu ayBu ay41185
ToplamToplam10157740
Mao'dan Jinping'e PDF Yazdır e-Posta
Engin Erkiner tarafından yazıldı   
Salı, 18 Ekim 2022 19:52


Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) çok sayıda sosyalist tarafından Mao ile özdeşleştirilir ama bu görüş en geç 1980’den beri geçerliliğini kaybetmiştir. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Mao’yu ülkeyi yarı sömürge olmaktan kurtaran savaşın önderi olarak görür ve ekler: Mao’nun ciddi sol hataları da bulunmaktadır. Bunlar iktidardaki sosyalizm dönemine aittir ve Büyük İleri Atılım ile Kültür Devrimi’ni içerir. Özellikle ikincisinin ülkeye büyük zarar verdiği açık olarak ifade edilmiştir.

Başka bir ifadeyle Mao Çin’in kurucusudur ama iktidardaki sosyalizm döneminde başarıların yanı sıra büyük başarısızlıkları da vardır.

ÇHC denilince öncelikle Mao’yu hatırlamak geride kalmıştır ve Marksistler arasında öğrenme özürlüler az olmadığı için Mao’nun aşılmış olduğu anlaşılamamaktadır.

İster Mao’nun görüşlerinin taraftarı isterse karşıtı olun, ister Mao sonrasında ÇHC’de büyük değişim yaratan Deng Xiaoping ve son olarak da Xi Jinping’in görüşlerini savunun ya da karşı olun, Çin’de Mao dönemi –O’nun başlıca fikirleri bağlamında- bitmiştir.

1978’den başlayarak ÇKP’nin hakim çizgisi Mao’nun sosyalizmle ilgili görüşlerinin tersidir belirlemesi büyük oranda doğruluk taşımaktadır.

Avustralyalı Sinolog (Çin dili ve kültürü diyebilirsiniz) Rudd dört yıl ülkesinin Pekin’deki elçiliğinde diplomat olarak çalıştıktan sonra dört yıl Avustralya başbakanlığı yapmış. Der Spiegel dergisinin son sayısında kendisiyle yapılan söyleşide Jinping’in bütün yazılarını okuduğunu söylüyor ve şu alıntıyı yapıyor: “Komünizme inancı yeniden oluşturmalıyız.”

İşin özü budur.

Marksist veya Marksist-Leninist çok kişi ne savunduğu görüşe ne de komünizm hedefine inanmıyor. İnanıyor görünüyor, o kadar!

Normaldir çünkü 20. yüzyılda iktidardaki sosyalizm, özellikle SSCB özelinde önemli başarılar da kazanmakla birlikte başarısızlıkla sonuçlandı.

Başarılı örneklere dayanmayan geleceğe ait bir belirlemeye inanamazsınız.

ÇKP Marksist olduğunu ve komünizme ulaşmayı hedeflediğini defalarca açıkladı.

ÇKP marksizminin bildiğimiz marksizmle pek ilgisi bulunmuyor. Keza sosyalizm anlayışı da Marx-Engels-Lenin’den oldukça farklıdır.

Bu iki kavramı yeniden tanımlıyorlar.

Son 40 yılda bu yolda iyi ilerlediler.

Çin’de yaklaşık 600 milyon kişinin yoksulluk sınırının üzerine çıkarıldığını sosyalistlikle ilgisi bulunmayanlar bile kabul ediyor.

Buradan büyük sonuçlara varmamak gerekir.

Unutulmaması gerekir ki 1960’lı yıllarda SSCB üretici güçlerin geliştirilmesinde ABD’yi geçecek gibi görünüyordu.

İlk uzay aracını fırlatan –Sputnik-, uzaya ilk insan gönderen –Gagarin- SSCB idi.

1960’lı yıllarda sosyalizmin gelişme çizgisinde değişiklik yapmadıkları için –konuyu fazlasıyla yazdım, tekrarlamayacağım- giderek gerilediler ve sonuçta çözüldüler.

ÇHC için geleceğe yönelik acele sonuçlar çıkarmamak gerekmekle birlikte, bu ülkenin gelişmesinin dikkatle izlenmesi gerekiyor.

 

Bir kere daha: Mao gittikçe uzaklaşan geçmişte kaldı…