Birkaç gün önce Türkiye’de okumuş Ermeni bir arkadaşla yemek yedik ve konuştuk. Emekliydi, 73 yaşındaydı, “yaşadığım kadar yaşadım, gelecekten beklentim yok” dedi. Tersini söyledim, gelecekten beklentilerim var…

Nedir bu beklentiler sorusuna cevabın kolay olması için 20. yüzyıl ve sonrasının sosyalizm tarihini örnek verdim. Bunu yapmaya 25 yıl önce karar vermiştim. Dağılan sosyalist ülkelerin yanı sıra 21. yüzyılda halen sosyalizm iddiasıyla devam eden ülkelerin tarihi…

Bitmedi ama epeyce iş yaptım.

Demokratik Almanya Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Romanya, Arnavutluk, Kamboçya (bunlar sosyalizmin sona erdiği ülkelerdir) tarihlerini yazdım. Sosyalizm nasıl kuruldu, hangi aşamalardan geçti ve nasıl sona erdi, anlattım.

Küba, Çin, Vietnam-Laos ise sosyalizm iddiasında olan ülkelerdir –böyle diyorum çünkü kabul eden vardır etmeyen vardır- bunların tarihlerini de yazdım. Nasıl kuruldular ve özellikle 1980 sonrasında ne oranda değişim geçirerek ayakta kaldılar.

Şimdi Kuzey Kore’yi çalışıyorum, umarım en geç Ocak ayı içinde biter.

Bu çalışmayı bitireceğim, bu ilk hedeftir.

Sırada Polonya, Yugoslavya, Macaristan var.

Her ülke hakkında yazmak gerekmez ama Özbekistan’ı da planlıyorum.

Başka beklentilerim de var; mesela emperyalizm teorisi…

Bu teori epeyce değişti. 2025 Türkiye Devriminin Acil Sorunları’nın yayınlanmasının 50. yılı olacak… On yıl önce 40 Yıl Sonra TDAS yazmıştım ama bu on yıl da değişikliklerle dolu oldu.

Bu da bayağı bir iştir, gelecek yıl içinde bir zaman yazabilmeyi umuyorum.

Bir başka konu sürgünlükle ilgilidir. Türkiye sürgünlük tarihi başka ülkelerdekine benzemeyen özgün yanlara sahiptir. Burada tarih yazmayacağım ya da tarih geri planda kalacaktır. Esas anlatılması gereken özgün yanlarımızdır. Her ülkenin sürgün tarihi var ve bizimkisi epeyce özgündür.

Bu konuda yazdığım birkaç yazıyı paylaşmıştım.

Bayağı iş yani…

Beklenti içinde olmak, plan yapmak iyidir ama asıl olan planı gerçekleştirmektir.

Amaçlar size gelmez, siz onların peşinde koşacaksınız.

Bu arada videolar da var tabii… İzlenme sayısı sürekli artıyor.

Burada istikrar önemlidir, belirleyicidir. 3,5 yıldır ortalama her beş günde bir bilimsel temelli bir video…

Yorucu olmadığını söyleyemem.

Araya başka konular da girebilir, şimdiden bilemiyorum.

74 yaşındayım ve eleştiri niyetine bana söylenen ama hemen kabul ettiğim gibi “ergen bir psikolojim” var.

25 yıl kadar önce uzun telefon konuşmalarımızda benzerini Belma da söylemişti: “insanlar yaş alınca yavaşlar, daha yumuşak, daha toleranslı olur; sende tersi olmuş.”

Doğru ve böyle olması son derece iyidir.

Yazıyı kanser geçirmemi değerlendiren bir arkadaşın sözleriyle bitireyim:

“Seninle uğraşmak zor, kanser de uğraşmayıp gitmiştir.”