Suriye'de savaş daha çoook sürer... Yazdır
Engin Erkiner tarafından yazıldı   
Cuma, 18 Ekim 2019 20:33


Suriye’deki durumla ilgili olarak yorumlar birbirini kovalıyor. ABD şöyle demiş, Rusya böyle tavır almış, Türkiye ne yapacak vb. gibi. Önceden de görüldüğü gibi temel ile talinin birbirine karıştığı bir durum…

Bu tür analizlerde temel saptamadan başlamak gerekir.

İdlib konusunda Rusya, yeni olarak da ABD hava sahasını açarak Türkiye’nin savaş uçaklarını kullanmasına izin verdi. Eğer bu olmasaydı Türkiye’nin kara harekatı büyük zorluklarla karşılaşırdı, şimdi de kolay olmamakla birlikte hava desteğinin büyük rolü bulunuyor.

Bunu akılda tutmadan ABD’nin şöyle veya Rusya’nın böyle demesinden hareketle büyük sonuçlar çıkarmak doğru değildir. Yapılana bakacaksınız, konuşulana değil… ABD ve Rusya –farklı niyetlerle de olsa- Türkiye’nin Suriye’ye yönelik askeri operasyonlarına önemli destek verdi. Böyle olmasaydı hava sahasını kapatırlardı.

İdlib konusunda bir askeri yetkili şöyle demişti: “Rusya izin vermeseydi biz değil savaş uçağı, insansız hava aracı bile uçuramazdık.”

Yeterince açık, öyle değil mi?

Hava sahasını savaş uçaklarına kapatmamak gibi önemli bir desteğin verilmesi, ABD ve Rusya’nın Türkiye’nin her isteğini kabul edeceği anlamına gelmez. Temel noktadaki desteği unutarak ABD ve Rusya’nın şu veya bu konudaki karşı tutumlarından olmadık sonuçlar çıkarmamak gerekir.

İkinci önemli konu ise, Türkiye’nin istediklerine değil de elde ettiklerine bakarak değerlendirme yapmaktır. İstekte sınır yoktur, olabilecek en fazla istenir ve genellikle de ulaşılamaz. Değişik yorumcular istenilen en fazlaya ulaşılamamasını başarısızlık ve hatta bozgun olarak değerlendiriyor. Bu yaklaşım tümüyle yanlıştır. Belirleyici olan Türkiye’nin Suriye’deki etki alanıdır; bu alan daraldı mı yoksa genişledi mi? İstenildiği kadar genişlemedi ama genişlemiştir. İstenildiği kadar olmamıştır ama istenilenin tümünü elde etmek zaten çok ender hayata geçer.

Ne istiyordu Türkiye?

30-35 km. içeri girmek, burada güvenlikli bir bölge kurmak, Türkiye’deki Suriyeli mültecileri büyük oranda buraya yerleştirmek ve ek olarak da üç fakülte açmak…

Bunların hepsi yapılamayabilir ama eskisine göre daha fazla etkinlik sağlanacaktır; öyle görünüyor.

ABD ve Rusya’nın da buna şimdilik önemli bir itirazı yoktur. Kuşkusuz her şeyi kabul etmeyecekler, gerektiğinde Türkiye’nin ilerlemesine sınır çekeceklerdir ama bu durum iki ülkenin de hava sahasını açarak operasyonlara izin verdiği gerçeğini değiştirmez.

Suriye’de savaş yıllardan beri sürüyor, bazen hafifleyip bazen şiddetlenerek sürüyor ve daha çooook sürecektir, öyle görünüyor.

Siyasette laf çoktur, herkes konuşur, isteklerini ifade eder.

Burada gerçekleşene bakmak gerekir.

Son bir örnek olarak Suriye yönetiminin tutumunu vereyim:

Suriye hükümeti Türkiye’nin işgaline karşı çıkacaklarını söylemişti.

Burada bir Karadeniz fıkrasını anlatmanın yeridir.

Lazın birisinin mezar taşında şöyle yazıyormuş:

“Öleceğim dedim, inanmadınız. Ne oldi?”

Daha önce kaç kere yazdım, Suriye bir şey yapamaz diye…

Ben yazdığım için böyle olmuyor, durum böyledir.