Gelişebileceği ortamı bulmak yeteneğe dahildir Yazdır


Belirleme Leonardo da Vinci’ye aittir ve kendisinin insanlık tarihinin en çok yönlü, en yaratıcı kişisi olabilmesi bu sözünden bile anlaşılabilir.

Değişik yetenekleriniz vardır. Yetenek yetmez, bunların sürekli çalışmayla geliştirilmesi gerekir. İnsan toplumsal bir varlık olduğuna ve başkalarıyla birlikte yaşadığına göre onlardan kaçınılmaz olarak etkilenecektir.

Yetenekli bir kişinin çevresinin bu yeteneklerin gelişmesini sürekli engellediğini düşünün… Nedeni şu veya bu olabilir. Yetenekli kişinin üretimi o çevreye ters gelebilir veya o çevre yetenekli olan ürettikçe kendisi yapamadığı için küçüldüğünü düşünebilir veya başka nedenler olabilir.

Bu durumda yetenekli kişi için iki yol vardır.

İlk yol, çevresini hizaya sokmaktır ve kendini onlara dayatmaktır.

Bu her zaman olmaz ve bazen da bunu deneyebilmek bile mümkün değildir.

O zaman ikinci yol kalmaktadır: kendine başka bir çevre aramak.

Leonardo da Vinci, döneminin prensliklere bölünmüş İtalya’sında bu nedenle yer değiştirmiş ve resimden havacılık tekniğine, perspektif çalışmalarından anatomiye kadar birçok alandaki üretimini gerçekleştirmiştir.

Gerçekten yetenekli olan kişi, o yeteneklerin gelişebileceği ortamı da bulabilen ya da oluşturabilen kişidir.

Bunu yapamazsa yetenekler körelecektir.

Leonardo da Vinci’nin bir başka sözü, “sorun sürece dahildir” de bu belirlemesiyle ilişkilidir.

Gelişmenizi, yeteneklerinizi kullanmanızı şu veya bu nedenle engellemeye kalkan kişiler olacaktır. Burada “beni engelliyorlar” şikayeti anlamsızdır. Ya o engeli aşacaksınız –mesela çevre değiştirme yapılabilir- ya da bunu yapamıyorsanız –diyelim hapishanedesiniz- alanın imkanlarını genişletmeye çalışacaksınız.

Leonardo da Vinci’nin bir başka önemli belirlemesi yaratıcılıkla ya da yeniyi üretmekle ilgilidir. Kendisi çok sayıda alanda ilk olmuş, yenilik yapmıştır.

O’na göre yeni olanı üretebilmek sadece bilgi birikimi, çalışkanlık ve zekayla değil, kişilikle de ilgilidir.

Her yeni alanına göre şu veya bu oranda tepki doğurur, eleştiriler gelir.

Fizik gibi doğa biliminin önemli kolunda bile böyledir.

Einstein’ın fizikte devrim yaratan özel görelilik kuramı yıllarca “Yahudi fiziği” olarak küçümsenmiştir.

O eleştirilere, saldırılara karşı koyabilecek, yeniliğinizi geliştirebilecek, tek başınıza kalsanız bile aldırmayacak, devam edecek ve sonunda kazanacak bir kişiliğe sahip olmanız gerekir.

Gerçekte yeniyi üretebilecek insan sayısı görünenden fazladır ama yeni için adım attıklarında ortaya çıkacak tepkiyi göğüsleyemeyeceklerini düşündüklerinden pasif kalmaktadırlar.

Leonardo kendisinden yıllarca sonra yaşayan akıllı insanları meşgul edecek, O’nun hakkında kitaplar ve makaleler yazılacak bir yetenek ve kişiliktir.

Mesela Freud’un Leonardo ile ilgili makalesi vardır.

Demek ki bu tür insanlar için gerektiğinde çekip gidebilmek ve uygun bir çevrede kendini üretebilmek verimli sonuçlara yol açabilmektedir.

Her gidiş, her değişiklik belirli bir tehlikeyi içerir ama büyük olanakları da içerir.

 

Bunu göze almak ve yapabilmek yetenekli olmaya dahildir.